< Hakkında Yazılanlar

Neriman Polat

Angelika Stepken

Kızkardeşler, 1998, Fotoğraf 32x576 cm.

Neriman Polat aşağı yukarı altı yıldan bu yana fotoğrafla, son zamanlarda da video ile çalışıyor.Özelikle de fotoğraflarını çekerken özel, profesyonel makineler kullanmaktan kaçınıyor. Fotoğraflarını çekmek istediği kişileri mümkün olduğunca özelliksiz bir duvarın önüne yerleştiriyor. Ve onlara basit rejiler veriyor; sola, sağa, yukarıya, dümdüz ileriye bak…Amacı,"resmi mümkün olabildiğince duygudan boşaltmak" Mesleği öğretmenlik, konuları ie çoğunlukla  ders verdiği kız/erkek öğrencileri. Özellikle de çocuk yüzlerinde,iddiadan uzak bir katılımsızlık ifadesi, korunmasızlıkla , maruz kalmışlıkla monadik bir kendi başında olma hali arasında gelip giden, belirsiz bir boyut kazanıyor. Polat’ın altı metre uzunlugundaki kızkardeş fotoğrafları dizisinde de (1998) kişiler yan yana, hiç kıpırdamadan, durup kameraya bakıyorlar. Heyecansız ve ilintisiz gibi görünüyorlar. Kızkardeşler farklılar ama genede birbirlerine benziyorlar. Benzerlik onları hep birlikte bu dar, uzun formata sokuyor. Bu formatta portreler başın tam üzerinden, bazen çeneden kesiliveriyorlar. Yüzlerin birbirlerinden farklılıklarında  toplumsal koşullar, yaşam öyküleri gizli. Çoğu kere iki kızkardeşten biri ötekinden daha baskın görünüyor.Polat, kişilerin katılımsızlığı yoluyla "acı" ve "haz" uçlarının (başka bir fotoğraf işinde konu edindiği iki kavram)  ötesinde bir alanı deşmek istiyor. İfadelerin aynılığı farklı insanları bir çeşit  boşluk içinde aynı düzeye getiriyor ve onları yalıtıyor: "No space was left for sound".En son video işlerinde Polat bu etkiyi daha da güçlendiriyor.Bir erkek çocuğun yüzü değişik cephelerden fotoğrafa çekilmiş, sonra bu resimler hem kesik, kesik, hızlı stacatto ritmli hemde çok ağır akan bir film haline getirilmiş. Resimdeki çocuğun uzaktan kumanda ediliyor görünüşlü, parçalı yüz ifadesi üzerine düşen yetişkin sesi insan  denen varlığın mutlak kullanabilinirliği üzerine konuşuyor- elinden nelerin çekilip alınabileceği, ona neler buyurulabileceği, nasıl eğitilebileceği, ona neler yaptırılabileceği konusunda. Bu video band geleceğin laboratuarında manipüle edilecek ve denetlenecek bir insan soyunun yetiştirilmesi üzerine ürkütücü bir video etkisi uyandırdığı halde, "Denizanası" (1998) videosundaki ses geçmiş zaman kipinde konuşuyor.Monitörde açık mavi bir suda hemen hemen saydam denilebilecek denizanalarının oynaştıkları görülüyor. Metinde, alttan alta derin bir yitiriş duygusu gizli. Estetize anlarla ("Süslenmiş iç sıkıntılarımız") örselenmiş ama teşhirci bir varoluş halinin anıları belli belirsiz değişiyor, dönüşüyorlar. Sanki ölüler bir mavilikte sonsuza dek sürecekmiş gibi görünen iradeden yoksun, tutsakça varoluşlarını hatırlatıyorlar.